Mutlaka İzlemeniz Gereken Film Tadında Belgeseller!
“Belgeseller belli
konular üzerinde yapılan araştırmaların sonuçlarının estetik kaygılarla
seyirciye yansıtılmasına dayanan sinema yöntemidir.” diyor Vikipedi. Bu estetik kaygılara rağmen ilgi
alanlarımıza girmediği için sıkıcı olarak gördüğümüz birçok yapım
bulunmaktadır. Fakat ben belgesellerin tamamının izleyenlere hem bilgi hem de
kültürel anlamda çok şey kattığına inanıyorum. Hele bir de her türlü yönden eğlenceli
veya farklı bir yapımla karşılaşırsanız gayet keyifli anlar yaşayabilirsiniz.
İşte bu yüzden izlediğim en iyi belgeselleri ve izlemeyi düşündüklerimi kısa
birer tanıtımlarıyla sizlerle paylaşmak istedim. Bu listenin çok fazla olmasa
da belgesel meraklılarına ve bazen dizi izlemekten yorulup, değişiklik yapmak
isteyenlere iyi bir alternatif olabileceğini düşünüyorum.
İşte izlediğim ve çok beğendiğim belgeseller;
Şok Doktorini, Naomi Klein’in aynı isimli kitabından uyarlanmış
bir belgeseldir. Belgeselde, CIA’in 1950’ler ve daha sonra Guantanamo’da
kullandığı elektroşok ve duyusal yoksunluk deneyleri gerçekten kan dondurucu
cinsten. Sonrasında anlatılan olaylarla Türkiye’nin yakın tarihindeki
benzerliklerin, tıpkı benim gibi sizleri de şaşırtacağını düşünüyorum. 1973
Şili’de Pinochet askeri darbesi, 1982 Falkland savaşı, 1989 Tiananmen Meydanı
Katliamı, 1991 Sovyetler Birliği’nin dağılması, 1997 Asya finansal krizi, 1998
Mitch Kasırgası… Şok Doktirini, tüm bunlarla kapitalizmin doğal felaketlerden,
savaş ve terörden nasıl beslendiğini gözler önününe sermektedir.
_________________________________________________________________________________
BBC yapımı bu olağanüstü yapım doğa belgeselleri içinde
izlediklerimin en iyisi diyebilirim. Nedenlerini kısaca belirtmem
gerekirse; Planet Earth, 25 milyon dolar bütçeyle, 40 kamerayla 200 farklı
noktada 2000 günlük saha ve beş yıllık prodüksiyon çalışmasıyla hazırlanmış,
çekimleri yüksek kalitede yapıldığı için izlerken insanda büyük hayranlık
uyandıran bir yapım. BBC One kanalındaki ilk gösteriminde 8,7 milyon
kişinin seyretmesiyle %32,1 izleme oranına sahip olan belgesel, BBC Two
kanalındaki tekrarlarında bile 3,2 milyon kişi tarafından izlenerek %15,7’lik
bir izlenme payına ulaştı. 11 bölümden oluşan bu harika belgesel,
Türkiye’de ise 29 Eylül 2006 tarihinde itibaren NTV kanalında Levent Dönmez’in
seslendirmesiyle izleyiciyle buluştu.
_________________________________________________________________________________
Andrew Marr’ın yazdığı ve seslendirmesini de bizzat
gerçekleştirdiği, 2012 BBC yapımı tarihi bir belgeselidir. Medeniyetin
başlangıcından bu yana gelişimiyle birlikte, Afrikalı göçebelerin tüm
dünyaya yayılmaları ve 20. yüzyılın ilk çiftçilerine dönüşmeleri
anlatılmaktadır. Belgeseli efektleri açısından çok da iyi bulmasam da, başarılı
kostüm ve mekan seçimleriyle gerektiği yerlerde orijinal dillerin kullanılmasının bir
hayli takdirimi kazandığını söylemem gerek.
_________________________________________________________________________________
2006 yılındaki harika doğa belgeseli Planet Earth’ün devam
serisi olarak 2016 Kasım ayında BBC’de yayınlanmıştır. Belgesel müthiş bir
doğal şölen sunmasının yanında, ultra yüksek çözünürlükle (4K) çekilen ilk
televizyon serisi olmasıyla, çekimlerinde drone kullanılmasıya ve enfes
müzikleriyle de ön plana çıkmaktadır. Kesin bir bilgiye ulaşamadım ama bölüm
sayısı daha az olmasına rağmen ilk serinin çok üstünde bir maliyete ulaştığı
belirtiliyor.
_________________________________________________________________________________
1980 yılında yayınlanan Carl Sagan, Ann Druyan ve Steven Soter
imzalı, Cosmos isimli belgeselin devamı
niteliğindedir. Uzay-Zaman ilişkisini evrenden verilen örneklerle açıklamaya
çalışmaktadır. Trailer’ı bile kendine hayran olmama yeten bu belgesel başarılı
görsel efektleriyle adından söz ettirmiştir. Sunuculuğunu Neil deGrasse Tyson (ilk sunucu Carl Sagan’ın eski
öğrencisi, astrofizikçi) üstlenmektedir. İlk seri gibi 13 bölümden
oluşmaktadır. Ayrıca bu belgeselin Türkçe seslendirmeni Haluk Bilginer’dir.
_________________________________________________________________________________
Bu doğa belgeseli BBC ve İngiltere’deki kamu üniversitelerinden
biri olan, uzaktan eğitime dayalı The Open Üniversitesi ortaklığıyla
yapılmıştır. Belgeselde Charles Darwin’in var olma mücadelesi fikrine paralel
olarak, hayatta kalabilmek için canlıların gelişimi, uzmanlaşmış stratejileri
ve her türlü davranışlarının küresel bir görünümü bulunmaktadır. Bu harika
belgesel, her canlı grubunun başarısına katkıda bulunan ortak özellikleri de
göstermektedir. Ayrıca eşsiz yapıları veya olağanüstü davranışları için seçilen
türlerin hayatlarındaki samimi ve dramatik anları da belgelemiştir. Yapımı dört
yıl süren bu serinin tamamı yüksek çözünürlüklüdür. Life, ABD’de Discovery
Channel ve Yunanistan’da Skai TV de dahil olmak üzere, 50’den fazla ülkede BBC
tarafından lisans altında dağıtılmıştır. Orijinal senaryo David Attenborough tarafından yazılmış ve
seslendirilmiştir.
_________________________________________________________________________________
Fark ettim de izlediğim ve bende iz bırakmayı başaran tüm
belgesel serileri BBC imzası taşıyor. Onlara Netflix sayesinde bir istisna
eklemiş durumdayım. Hem de ne istisna. Neredeyse tüm bölümlerini ağzım açık bir
şekilde izlediğim, hiç tahmin edemeyeceğim kadar eğlenceli bir seriydi.
Konusuna geçmeden önce bana göre bir belgesel efsanesi olan bu yapımı mutlaka
izlemenizi şiddetle tavsiye ediyorum. Yalnız hemen uyarayım, sonunda benim
gibi kendinizi “arkadaş bu dünyada ben ne yapıyorum” diye sorgulamanız
muhtemeldir. Abstract: The Art of Design, alanlarında söz sahibi ve dünyaca
ünlü 8 tasarımcının çalışmalarının, ilham kaynaklarının ve yaşama bakış açılarının
işlendiği enfes bir belgesel. Şimdilik tek sezon olarak karşımıza çıksa da
devamının geleceği konusunda hiç şüphem yok. 8 bölümden oluşan ilk sezonda
illüstratör (ressam, çizim yapan kimse) Christoph Niemann, Nike ayakkabı
tasarımcısı Tinker Hatfield, sahne tasarımcısı Es Devlin, mimar Bjarke Ingels,
otomotiv tasarımcısı Ralph Gilles, grafik tasarımcısı Paula Scher, fotoğrafçı
Platon ve iç mimar Ilse Crawford yer almakadır.
Mutlaka İzlemeniz Gereken Film Tadında Belgeseller!
Reviewed by Furkan Görür
on
Mart 30, 2017
Rating:
